Ηλίας Πετρόπουλος ο αιρετικός

Προσωπικά, το πρώτο του έργο που διάβασα ήταν το “Τούρκικος καφές εν Ελλάδι”. ‘Ισως το πιο ανώδυνο από όλα τα βιβλία του από άποψη ύφους και γλώσσας. Ίσως και θεματολογίας θα έλεγε κάποιος (“σιγά, για τον καφέ μιλούσε ρε φίλε”). Ωστόσο, ήταν πολύ σημαντικό για τον ίδιον, καθώς ήταν μία από τις πιο άρτια καταρτισμένες του προσπάθειες να αποδείξει ότι η επιρροή των Τούρκων πάνω μας ήταν πολύ μεγαλύτερη και πιο πολύπλευρη από όσο μας δίδαξε ποτέ το επίσημο κράτος.

Το 1979 κυκλοφόρησε ίσως το κλασικότερο του έργο, το “Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη”. Εκεί ταξινομούσε όλα τα είδη κλεφτών, την ηθική τους, τους τρόπους δράσης τους και την ιστορία τους στον ελληνικό χώρο. Και δεν εννοούμε κλέφτες με την έννοια εκείνου του τύπου που γυρίζει πάνω στα βουνά και πολεμάει τους Τούρκους. Αλλά εκείνον του διαρρήκτη και του “λαχανά”.

Τσέκαρε τα είδη κλεφτών σύμφωνα με το βιβλίο του.

Και φυσικά και αυτό είχε την τύχη που είχαν και τα προηγούμενα βιβλία του. Απαγορεύτηκε και σε επόμενες εκδόσεις βιβλίων του, ο συγγραφέας έγραφε με καμάρι στα οπισθόφυλλά τους, τις διώξεις που είχε υποστεί.

Το έργο που άφησε πίσω του είναι ανεκτίμητης αξίας. Για τους περισσότερους ξεχωρίζουν τα “Της Φυλακής”, “Καπανταήδες και μαχαιροβγάλτες”, “Το άγιο χασισάκι”, η “Ιστορία της καπότας”, “Υπόκοσμος και Καραγκιόζης”, το “Μπουρδέλο” και “Η φουστανέλα”. Ένα έργο στο οποίο κατηγορεί το ελληνικό κράτος ότι οικειοποιήθηκε την εθνική φορεσιά της Αλβανίας.

Ο Ηλίας Πετρόπουλος ήταν κυρίως ένας λαογράφος του άστεως. Ένας παρατηρητής του υπόκοσμου που μάλιστα τον θεωρούσε μία ξεχωριστή κοινωνική τάξη. Την ανθεκτικότερη όπως έλεγε, καθώς αντέχει επί αιώνες να καταπλακώνεται απ’ τον υπόλοιπο κοινωνικό όγκο (όπως δείχνει και το διάγραμμά του)

 Ο συγγραφέας που αποτύπωσε το περιθώριο ρεαλιστικά (αλλά σίγουρα και με μια μικρή δόση θαυμασμού) ήταν ο πρώτος Έλληνας που κατάφερε το 1972 να γράψει στην αστυνομική του ταυτότητα την λέξη “άθεος”. Απ’ την άλλη, ήταν και εκείνος που θα περιδιαβεί τα νεκροταφεία της χώρας, προκειμένου να εκδώσει ένα συνολικό έργο γύρω από τους τάφους και τα “πεθαμενατζίδικα”. Ωστόσο, δεν θα προλάβει να δει το έργο του τυπωμένο, καθώς το λεύκωμα “Ελλάδος Κοιμητήρια  που φιλοτέχνησε και επιμελήθηκε σχεδόν μέχρι τέλους, τυπώθηκε δυο χρόνια μετά τον θάνατό του. Ωστόσο, μέσα του υπάρχουν οι χειρόγραφες σημειώσεις του, ώστε να ξέρεις τι να “θαυμάσεις” αν κάποια φορά σουλατσάρεις προς τα μέρη που σου υποδεικνύει.

Ο Ηλίας Πετρόπουλος πέθανε το 2003 και έσωσε ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού που τα πανεπιστήμια θα το είχαν αφήσει να ξεχαστεί για πάντα. 

Δεν υπάρχει άλλη αντίστοιχη περίπτωση με τη δική του στη χώρα μας. Αναρχικός, λάτρης της τσοντάδικων και των φυλακόβιων, έγραφε και κάθε λέξη του ήταν “πετριά στο κεφάλι”, όπως θα πει κάποια στιγμή ο φίλος του, Νίκος Κοεμτζής. Και έζησε τη ζωή του έντονα, ελεύθερα και παθιασμένα ως το τέλος. Άλλωστε όπως είχε γράψει και ο ίδιος “την ηδονή την γεύεσαι. Δεν την αποστηθίζεις σαν τα τσιτάτα του Μαρξ”.

• χρήσιμοι σύνδεσμοι: http://kedros.gr/author/650/petropoylos-ilias.html
• http://provocateur.gr/manners/12740/o-hlias-petropoylos-den-htan-enas-akomh-mpoykofski
• Ραφαηλίδης: Η ομάδα αίματος των καθαρόαιμων Ελλήνων
• Ηλίας Γιαννακόπουλος: «Οι άχρηστοι»
• Α’ ΠΡΟΣΩΠΟ: Τσαρλς Μπουκόβσκι – Η Ιδιοφυΐα του πλήθους